การดูแลสุขภาพช่องปากให้สะอาดและแข็งแรง ไม่ใช่แค่การแปรงฟันเท่านั้น แต่การใช้ไหมขัดฟันก็เป็นอีกหนึ่งขั้นตอนสำคัญที่หลายคนมองข้าม เพราะเศษอาหารที่ติดตามซอกฟันอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพช่องปากที่ร้ายแรงได้
ทำไมต้องใช้ไหมขัดฟัน ?
ความสำคัญของการใช้ไหมขัดฟัน
การใช้ไหมขัดฟัน เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดเศษอาหารและคราบพลัคที่ติดอยู่ระหว่างซอกฟัน ซึ่งแปรงสีฟันไม่สามารถเข้าถึงได้ การทำความสะอาดบริเวณนี้จึงมีความสำคัญอย่างมากในการป้องกันการเกิดฟันผุและโรคเหงือกอักเสบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่แปรงสีฟันเข้าถึงได้ยาก
ข้อดีของการใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ
การใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดกลิ่นปากและป้องกันการเกิดฟันผุระหว่างซี่ฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังช่วยลดการสะสมของคราบหินปูนและทำให้เหงือกแข็งแรง ส่งผลให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการรักษาฟันในระยะยาว เพราะสามารถป้องกันปัญหาสุขภาพช่องปากได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ
ผลเสียที่อาจเกิดขึ้นหากไม่ใช้ไหมขัดฟัน
การละเลยไม่ใช้ไหมขัดฟันอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพช่องปากที่ร้ายแรงได้ โดยอาจเริ่มจากปัญหาฟันผุในบริเวณซอกฟัน ซึ่งมักตรวจพบได้ช้าและรักษาได้ยาก ปัญหาเหงือกอักเสบและมีเลือดออกง่าย กลิ่นปากเรื้อรัง และคราบหินปูนสะสมมากขึ้น ซึ่งหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อาจพัฒนาเป็นโรคปริทันต์ในระยะยาวได้
ไหมขัดฟันแบบไหนดี ? : คำแนะนำในการเลือกไหมขัดฟัน
ในท้องตลาดมีไหมขัดฟันให้เลือกหลายประเภท ซึ่งแต่ละแบบนั้นมีคุณสมบัติที่แตกต่างกัน โดยสามารถเลือกใช้งานได้ดังนี้
- ไหมขัดฟันแบบเคลือบขี้ผึ้ง เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นใช้งาน เพราะมีความลื่น ใช้งานง่าย และไม่ขาดง่าย สามารถสอดเข้าซอกฟันได้ดี
- ไหมขัดฟันแบบไม่เคลือบขี้ผึ้ง จะมีเส้นที่บางกว่า เหมาะสำหรับผู้ที่มีซอกฟันแคบและต้องการทำความสะอาดอย่างละเอียด
- ไหมขัดฟันแบบเทป เหมาะสำหรับผู้ที่มีช่องว่างระหว่างฟันกว้างหรือใส่ฟันปลอม เพราะมีความกว้างมากกว่าแบบธรรมดา ทำให้สบายเหงือกและทำความสะอาดได้ครอบคลุมพื้นที่มากกว่า
ไหมขัดฟันใช้ยังไง ?
ขั้นตอนการใช้ไหมขัดฟันที่ถูกวิธี
เริ่มจากการตัดไหมขัดฟันให้มีความยาวพอประมาณ สามารถพันรอบนิ้วกลางทั้งสองข้างและเหลือส่วนที่จะใช้งานประมาณ 1-2 นิ้วได้ จากนั้นใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้จับไหมให้ตึง แล้วสอดเข้าระหว่างซี่ฟันอย่างนุ่มนวล จากนั้นโค้งไหมเป็นรูปตัว C รอบฟันแต่ละซี่ และเลื่อนขึ้นลงเบา ๆ ตามแนวฟัน
เทคนิคการใช้ไหมขัดฟันให้มีประสิทธิภาพ
การใช้ไหมขัดฟันให้มีประสิทธิภาพสูงสุดนั้น ควรใช้ส่วนของไหมที่สะอาดสำหรับขัดฟันแต่ละซี่ โดยทำความสะอาดอย่างทั่วถึงทีละซี่ ต้องระมัดระวังไม่ให้ไหมกระแทกเหงือก และอย่าลืมทำความสะอาดด้านหลังของฟันซี่สุดท้ายด้วย
ข้อควรระวังในการใช้ไหมขัดฟัน
ในการใช้ไหมขัดฟัน ควรระวังไม่ใช้แรงมากเกินไปเพราะอาจทำให้เหงือกบาดเจ็บ ซึ่งอาจทำให้เกิดการอักเสบได้ และควรหลีกเลี่ยงการดึงไหมแรง ๆ เพราะจะทำให้ไหมขาดระหว่างใช้งาน รวมถึงไม่ควรใช้ไหมซ้ำเพราะอาจมีแบคทีเรียสะสม
วิธีแก้ไขปัญหาที่พบบ่อยในการใช้ไหมขัดฟัน
ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้ไหมขัดฟัน ได้แก่
ไหมขาดง่าย สามารถแก้ไขได้โดยเปลี่ยนไปใช้แบบเคลือบขี้ผึ้ง
เหงือกเลือดออกได้ง่าย ให้ลดแรงที่ใช้ในการขัดฟันและความถี่ในการใช้ไหมขัดฟันลง
ไหมติดระหว่างฟัน ให้ค่อย ๆ ดึงออกทางด้านข้าง
สำหรับผู้ที่ใช้ไหมขัดฟันแบบทั่วไปไม่ถนัด แนะนำให้ใช้อุปกรณ์ช่วยขัดฟันแบบด้ามจับ
ไหมขัดฟันควรใช้ตอนไหน ?
เวลาที่เหมาะสมในการใช้ไหมขัดฟัน
ช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการใช้ไหมขัดฟัน คือก่อนแปรงฟันตอนเช้า หลังอาหารมื้อหลัก และโดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อนนอน เพราะในช่วงกลางคืนการหลั่งน้ำลายจะลดลง ทำให้เชื้อแบคทีเรียเจริญเติบโตได้ดี
ความถี่ในการใช้ไหมขัดฟันที่แนะนำ
ทันตแพทย์แนะนำให้ใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง แต่จะดีที่สุดหากสามารถทำได้หลังอาหารทุกมื้อ หรืออย่างน้อยทุกครั้งเมื่อรู้สึกว่ามีอาหารติดฟัน เพื่อป้องกันการสะสมของแบคทีเรีย
การใช้ไหมขัดฟันร่วมกับอุปกรณ์ทำความสะอาดช่องปากอื่น ๆ
การดูแลสุขภาพช่องปากอย่างเหมาะสม ควรใช้ไหมขัดฟันร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ ด้วย โดยเริ่มจากการใช้ไหมขัดฟัน ตามด้วยการแปรงฟัน แล้วจึงใช้น้ำยาบ้วนปาก นอกจากนี้ยังสามารถใช้ร่วมกับแปรงซอกฟันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำความสะอาดได้ด้วย
ใครบ้างที่ควรใช้ไหมขัดฟัน ?
การใช้ไหมขัดฟันเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคนที่มีฟันติดกัน ตั้งแต่เด็กที่มีฟันขึ้นครบแล้ว ไปจนถึงผู้ใหญ่และผู้สูงอายุที่ยังมีฟันธรรมชาติ สำหรับผู้ที่จัดฟัน จำเป็นต้องใช้ไหมขัดฟันชนิดพิเศษและควรใช้ร่วมกับแปรงซอกฟันเพื่อทำความสะอาดใต้ลวดจัดฟัน
สำหรับผู้ที่ทำวีเนียร์ฟันและกังวลว่าวีเนียร์จะอยู่ได้นานไหมหากใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ โดยขอแนะนำว่า ควรเลือกใช้ไหมขัดฟันแบบเคลือบขี้ผึ้งและระมัดระวังแรงที่ใช้ในการขัดฟันเป็นพิเศษ รวมถึงต้องใส่ใจทำความสะอาดบริเวณขอบวีเนียร์
การใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ จะช่วยให้สุขภาพช่องปากของคุณแข็งแรง ป้องกันฟันผุและโรคเหงือกได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้ไหมขัดฟัน หรือต้องการคำแนะนำในการดูแลสุขภาพช่องปาก สามารถปรึกษาทันตแพทย์ได้ที่ About Tooth Dental เรามีบริการทางทันตกรรมครบวงจร ไม่ว่าจะเป็นการจัดฟัน การทำฟันวีเนียร์ และบริการอื่น ๆ
สนใจสามารถนัดเข้ามาปรึกษาปัญหากับทันตแพทย์ เพื่อหาแนวทางการรักษาที่เหมาะสม ได้ที่ เบอร์โทรศัพท์ 080-481-5555 และ LINE : @abouttooth (มี @ ด้วย) หรือช่องทางติดต่ออื่น ๆ ของคลินิก About Tooth Dental
บทความโดย ทพญ. ณิศรา ธนฤกษ์ชัย
แหล่งอ้างอิง
- What’s the Best Way to Floss Your Teeth?. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.healthline.com/health/how-to-floss
ทพญ. ณิศรา ธนฤกษ์ชัย ทันตแพทย์ด้านทันตกรรมรากฟันเทียม ทันตกรรมจัดฟัน และเฉพาะทางด้านวีเนียร์ สำเร็จการศึกษาจากคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีประสบการณ์การทำงานยาวนานและได้รับประกาศนียบัตรทันตกรรมในหลายสาขา ได้แก่ ทันตกรรมทั่วไปขั้นสูง ทันตกรรมรากเทียม ทันตกรรมจัดฟันขั้นสูง ประกาศนียบัตรวีเนียร์ Bootcamp และ Masterclass ตลอดจนใบรับรองผู้ให้บริการจัดฟันแบบใส Invisalign ระดับ Platinum Provider 2021 และ Zenyum ระดับ Star tier 2023
ปัจจุบันเป็นผู้ก่อตั้ง About Tooth Dental Clinic ซึ่งได้รับรางวัล World Class Award 2021 สาขา The Best of International Healthy Business ตลอดจนดำรงตำแหน่งเป็นสมาชิกของสมาคมทันตกรรมรากเทียมแห่งประเทศไทย (TADI)