ปัญหาสุขภาพช่องปากที่พบได้บ่อยและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก หนึ่งในนั้นคือ “โรคเหงือกอักเสบ” หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงกว่าเดิม การทำความเข้าใจเกี่ยวกับโรคเหงือกอักเสบ ไม่ว่าจะเป็นสาเหตุ อาการ รวมถึงวิธีการป้องกันและรักษาที่ถูกต้อง จะช่วยให้คุณมีสุขภาพช่องปากที่ดีและรอยยิ้มที่สดใสได้อย่างยาวนาน
สาเหตุของโรคเหงือกอักเสบ
โรคเหงือกอักเสบเกิดจากการสะสมของแบคทีเรียบนผิวฟัน เมื่อแบคทีเรียเหล่านี้สร้างคราบจุลินทรีย์ (Plaque) หากไม่ทำความสะอาดอย่างถูกต้อง คราบเหล่านี้จะแข็งตัวกลายเป็นหินปูน (Tartar) ซึ่งจะไปกระตุ้นให้เกิดการอักเสบของเหงือกได้ โดยเหงือกจะบวม แดง และมีเลือดออกง่าย
สาเหตุหลักของการเกิดโรคเหงือกอักเสบมีดังนี้
- คราบจุลินทรีย์ : คราบเหนียวสีขาวที่เกิดจากการสะสมของอาหารที่ตกค้างในช่องปาก และจะกลายเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียหากไม่แปรงฟันให้สะอาด
- หินปูน : เกิดจากการแข็งตัวของคราบจุลินทรีย์ หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ทำความสะอาด หินปูนจะสะสมบริเวณรอบเหงือก ทำให้เหงือกอักเสบ
- ร่องเหงือกอักเสบ : เกิดจากการสะสมของเศษอาหารและแบคทีเรียในร่องเหงือก จนเกิดการอักเสบ บวม แดง และอาจลุกลามไปยังฟันและเนื้อเยื่อรอบ ๆ
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ เช่น การสูบบุหรี่ โรคเบาหวาน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน และการใส่เครื่องมือจัดฟัน ที่อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคเหงือกอักเสบได้
อาการเหงือกอักเสบ
การรู้จักสังเกตอาการของโรคเหงือกอักเสบเป็นสิ่งสำคัญ เพราะจะช่วยให้สามารถรักษาได้ทันท่วงที โดยอาการที่พบบ่อยของโรคเหงือกอักเสบมีดังนี้
- เหงือกบวม กดเจ็บ มีสีแดงเข้ม : เหงือกที่มีสุขภาพดีควรมีสีชมพูอ่อนและแนบสนิทกับฟัน แต่เมื่อเกิดการอักเสบจะมีสีแดงเข้ม บวม และมีความรู้สึกเจ็บเมื่อลูบหรือกดบริเวณเหงือก
- เลือดออกง่ายขณะใช้ไหมขัดฟันหรือแปรงฟัน : เหงือกที่มีสุขภาพดีไม่ควรมีเลือดออกง่ายเมื่อทำความสะอาด แต่หากสังเกตเห็นเลือดออกเมื่อแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน อาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคเหงือกอักเสบ
- เหงือกร่น : เมื่อโรคเหงือกอักเสบดำเนินไประยะหนึ่ง อาจสังเกตเห็นว่าเหงือกเริ่มหดร่นลง ทำให้รากฟันเผยออกมามากขึ้น ฟันดูยาวขึ้น ซึ่งอาจทำให้ฟันไวต่อความร้อนและความเย็น
- มีกลิ่นปาก : แบคทีเรียที่สะสมในช่องปากเนื่องจากโรคเหงือกอักเสบอาจทำให้เกิดกลิ่นปากที่ไม่พึงประสงค์
วิธีป้องกันโรคเหงือกอักเสบ
การป้องกันโรคเหงือกอักเสบ เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรให้ความใส่ใจ เพราะนอกจากจะช่วยรักษาสุขภาพช่องปากแล้ว ยังส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวมอีกด้วย
- แปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ : การแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง (ทุกเช้าและก่อนเข้านอน) โดยใช้แปรงสีฟันขนอ่อนและยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ จะช่วยกำจัดคราบจุลินทรีย์และแบคทีเรีย
- ใช้ไหมขัดฟัน : การใช้ไหมขัดฟันจะช่วยลดการสะสมของเศษอาหารและคราบจุลินทรีย์ที่การแปรงฟันไม่สามารถเข้าถึงได้ ซึ่งเป็นสาเหตุของเหงือกอักเสบ
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ : การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการอักเสบในช่องปากและทำให้การรักษาเหงือกอักเสบมีประสิทธิภาพลดลง
- หลีกเลี่ยงอาหารหวาน : อาหารที่มีน้ำตาลสูงเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของแบคทีเรียในช่องปาก จึงควรหลีกเลี่ยงการบริโภคขนมหวาน น้ำอัดลม และขนมขบเคี้ยวที่มีน้ำตาล
- พบทันตแพทย์เป็นประจำ : การพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและขูดหินปูนทุก 6-12 เดือน จะช่วยรักษาความสะอาดของฟันและเหงือก ป้องกันการสะสมของคราบจุลินทรีย์และหินปูนที่เป็นสาเหตุหลักของเหงือกอักเสบ
- ดูแลสุขภาพโดยรวม : การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และควบคุมโรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน จะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดเหงือกอักเสบได้อย่างมาก เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพเหงือก
การรักษาเหงือกอักเสบ
เมื่อพบว่าเป็นโรคเหงือกอักเสบ การรักษาที่ถูกต้องและทันท่วงทีเป็นสิ่งสำคัญ การรักษาโรคเหงือกอักเสบโดยทันตแพทย์มีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค ดังนี้
- การขูดหินปูน : เป็นการขจัดคราบจุลินทรีย์และหินปูนที่สะสมอยู่บริเวณรอบเหงือก ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการอักเสบ
- การเกลารากฟัน : เป็นการขูดและทำความสะอาดรากฟันให้เรียบ เพื่อป้องกันการสะสมของคราบจุลินทรีย์ในอนาคต
- การอุดฟัน : หากพบว่ามีฟันผุหรือปัญหาที่เกี่ยวข้องกับฟัน แพทย์จะทำการอุดฟันหรือทันตกรรมอื่น ๆ เพื่อป้องกันการอักเสบซ้ำ
- การดูแลสุขภาพช่องปากหลังการรักษา : การปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด รวมถึงการใช้ยาตามที่แพทย์สั่ง จะช่วยลดการเกิดโรคซ้ำและทำให้สุขภาพเหงือกกลับมาแข็งแรงเร็วขึ้น
หากปล่อยให้โรคเหงือกอักเสบเรื้อรัง อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงอื่น ๆ ได้ เช่น การสูญเสียฟัน โรคหัวใจ และโรคเบาหวาน ดังนั้น หากพบปัญหาด้านสุขภาพเหงือกและฟัน ไม่ควรปล่อยไว้นาน ต้องเข้ารับการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อมีโอกาสรักษาให้หายโดยเร็ว
สำหรับคนที่กำลังมองหาคลินิกทันตกรรมที่ให้บริการรักษาโรคเหงือกอักเสบ ขอแนะนำ About Tooth Dental คลินิกฟันแถวสยาม เป็นหนึ่งในทางเลือกที่น่าสนใจ เพราะทางคลินิกมีทีมทันตแพทย์ที่มีความชำนาญการและเครื่องมือที่ทันสมัย พร้อมให้คำปรึกษาและรักษาสุขภาพช่องปากของคุณได้อย่างครบวงจร
สนใจสามารถนัดเข้ามาปรึกษาปัญหากับทันตแพทย์ เพื่อหาแนวทางการรักษาที่เหมาะสม ได้ที่ เบอร์โทรศัพท์ 080-481-5555 และ LINE : @abouttooth (มี @ ด้วย) หรือช่องทางติดต่ออื่น ๆ ของคลินิก About Tooth Dental
แหล่งอ้างอิง
- โรคเหงือกอักเสบ หรือโรคปริทันต์ สืบค้นเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2567 จาก https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/periodontal
- โรคเหงือกอักเสบ สืบค้นเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2567 จาก https://www.medparkhospital.com/disease-and-treatment/gingivitis#causes
ทพญ. ปภัทสรา วีระพล ทันตแพทย์ด้านทันตกรรมจัดฟัน ทันตกรรมรากฟันเทียม และเฉพาะทางด้านทันตกรรมประดิษฐ์ (วีเนียร์ ฟันปลอม) สำเร็จการศึกษาจากคณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เกียรตินิยมอันดับ 2 ต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท สาขาทันตกรรมประดิษฐ์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มีประสบการณ์การทำงานยาวนานและได้รับประกาศนียบัตรทันตกรรมทั่วไปขั้นสูง รวมไปถึงใบรับรองผู้ให้บริการจัดฟันแบบใส Invisalign ระดับ Platinum Provider 2021 และ Zenyum ระดับ Star tier 2023
ปัจจุบันเป็นผู้ก่อตั้ง About Tooth Dental Clinic ซึ่งได้รับรางวัล World Class Award 2021 สาขา The Best of International Healthy Business ตลอดจนดำรงตำแหน่งเป็นสมาชิกสมาคมทันตกรรมรากเทียมแห่งประเทศไทย (TADI) และสมาคมทันตกรรมประดิษฐ์ไทย (Prosthodontic)